De eerste keer........

Voor mijn gevoel is er niet zoveel veranderd sinds mijn laatste blog.  Als ik die echter zelf nog eens nalees, nu ik hier met mijn koffietje zit, klopt dat toch niet. De taalles is inmiddels afgesloten met een heus examen en daarmee heb ik ook mijn eerste Indonesische diploma behaald. Er staat ook een toelichting in het Indonesisch hoe ik het heb gedaan in de klas. Dat kan ik alleen nog niet lezen:-).

Er zijn deze maand nog veel meer “ eerste keren” geweest. Zo was er de eerste keer:

In Indonesische stijl op een bruiloft 

-   Op m'n eigen bank een filmpje kijken; want de container is gearriveerd! Ondanks uitladen in een tropische regenbui is (bijna) alles goed overgekomen. Zo word het huis al een stuk meer thuis...

-   Bezoek uit Nederland!; samen hebben we een tripje naar Bali gemaakt. Een heerlijk weekend op het strand liggen en wegspoelen met het bodyboard in veel te hoge golven!

-   Naar een traditionele Indonesische bruiloft: op zondagochtend om 10 uur, met water en veel eten....

-   Golfles: de Fransman Bruno gaat ons proberen een goede "swing" te leren! Prima "sport" in deze warmte en in een land met golbanen op toplocaties!

-   Flink ziek worden; na een etentje in een restaurant was het wel heel toevallig dat er 8 van de10 ziek zijn geworden ;-(.

-  Op de fiets in Jakarta!: waarbij ik tijdens een poging tot een selfie meteen opgeschrikt wordt door een scooter ongeluk voor m’n neus

-  Een Nederlandse traditie in Indonesie meemaken: ik was zwarte piet bij de intocht van Sinterklaas! Ook heeft Sinterklaas pakjes uit Spanje in de container gestopt, voor ons eigen Sinterklaasavondje met pepernoten.

-   Lopen over de allerdrukste straat van Jakarta:  tijdens autoloze zondagochtend en tig keer gevraagd worden om selfies te maken met giechelende groepjes jongens of meiden

-    Je echt afvragen of je de Indonesische manier van doen ooit gaat snappen!

Selfies met Indonesiers ;

Discussies over zwarte piet zijn hier niet 

Dit is hoe je in een week een put graaft

Er gebeuren dus veel leuke dingen! Onvermijdelijk zijn er af en toe ook minder leuke verrassingen, bijv. in het huis. Zijn het niet de tegels die spontaan de vloer uit knallen, dan is er een lekkage na een flinke regenbui, of de andere keer juist een gebrek aan water. Na al een paar keer bij het opstaan onaangenaam verrast te zijn dat er geen water uit de douche komt, en na 6! pogingen van de mannetjes van de huisbaas om dit op te lossen, was ik toch wel klaar met de Indonesische houtje-touwtje manier van repareren. Wat blijkt als Hoofd Maintenance erbij word gehaald? De huidige put, die 30m diep is, staat droog en er moet een nieuwe put worden gegraven. Een week lang heb ik 3 mannen in de tuin gehad om dit met provisorisch gereedschap voor elkaar te krijgen.

Tja water komt hier niet uit de waterleiding, maar ieder huishouden heeft z'n eigen put. O.a. deze manier van watervoorziening zorgt er voor dat de stad elk jaar 7 cm lager komt te liggen. Je begint te begrijpen waardoor Jakarta snel overstroomt! Helaas is er geen andere optie om aan water te komen dus ja, ook wij helpen hier een handje aan mee.

De eerste overstromingen...

Die eerste overstromingen hebben we inmiddels ook al meegemaakt! Bijna elke dag valt er nu wel een flinke tropische bui, die aangeeft dat het regenseizoen is begonnen. De regenbuien zijn zo hevig dat het riool (wat vaak vol rommel zit) het niet aankan. Het water kolkt over de straten en je ziet op die plekken zelfs kinderen op straat zwemmen! Het verkeer zit helaas dan wel muurvast! Op de ergste dag heb ik 6 uur in de auto doorgebracht binnen een straal van 20 km vanaf ons huis! Helaas hoort ook dit bij het leven in Jakarta…

Overigens komen de files niet alleen door de regen, maar ook door de vele demonstraties die er zijn in het centrum. De nieuwe president is lekker voortvarend van start gegaan en heeft een aantal maatregelen genomen die zeker nodig zijn. Maar wel pijn doen. Zo heeft hij o.a de subsidie op de benzine en diesel verlaagd, zodat mensen 2.500 Roepia meer (ca. 20%)moeten betalen per liter. Dit is nogal een omstreden maatregel. Hij moet echter wel om geld vrij te maken voor alle hervormingen en investeringen die er nodig zijn om Indonesie een stap verder te helpen. Deze subsidies zijn nl. opgelopen tot ca.$ 20 miljard (meer dan 10% van het bbp) en daarmee meer dan er bijv. besteed wordt aan onderwijs, logistiek en zorg.

Een prachtige vis

Tja en zo zit er achter alles hier wel een verhaal. Ik ben ook naar de kleuterschool en een aantal keer naar een weeshuis geweest voor vrijwilligerswerk. De vuilnisbelt stonk uiteraard, zat vol vliegen en de school was bijzonder sober, maar het viel me naar omstandigheden toch nog mee. Terwijl de moeders door het raam hingen om te kijken, kwamen de kindjes na wat steelse blikken naar de bulehs (blanken), wel los. Er is niets meer beschikbaar dan strikt noodzakelijk, dus knutselen is een luxe en stimuleert ze op een andere manier. Ik heb met blije, toch redelijk verzorgde kindjes een prachtige vis gemaakt ;-). 

Het weeshuis ziet er wel heel netjes uit, maar de situatie is op een andere manier jammer. Er zitten daar zowel gezonde als niet gezonde kindjes. Dit kunnen wezen zijn, maar net zo vaak zijn ze achtergelaten. Dit komt soms door de simpele reden dat vrouwen geen borstvoeding kunnen geven en geen geld hebben voor melkpoeder. Soms omdat de kinderen niet gezond zijn. Het probleem is dat ze geloven dat je in het geval van een ongezond kind gestraft wordt en dat dit ongeluk brengt. Veel mensen leven van hun eigen handeltje en die kun je met een ongezond kind wel vergeten, want mensen zullen niet meer bij je kopen. Aangezien er geen sociaal vangnet is, kan je dan niet meer voor jezelf en wellicht andere kinderen zorgen. En kan je dan je kind maar beter achterlaten. Mijn simpele taak als vrijwilliger is om de kindjes wat extra aandacht te geven en uit te dagen met spelletjes, boekjes lezen etc. Dat vind ik niet zo moeilijk als die schatjes je om je nek vliegen!

De eerste kennismaking met Indonesie!

Bahasa Indonesia les

Het is bijna 1 maand geleden dat we zijn gearriveerd in Indonesië. De tijd vliegt hier voorbij! Inmiddels heb ik al 2 weken taalles gevolgd. Ik heb gekozen voor 5 weken lang 3x per week les in een internationaal klasje. Er wordt klassiek lesgegeven door een Indonesiër die dit al 20 jaar doet. Met z'n allen hem nazeggen, dingen onthouden door liedjes te zingen, woordjes stampen en huiswerk maken!  Ook qua tools houdt het op bij stencils en een whiteboard. Het is even weer wennen om zo te leren, wel gaat m'n Indonesisch vooruit! 

Confronterend overigens, om met 9 dames en 1 man in het lokaal te zitten. Tja, over het algemeen is het toch zo dat de vrouw met de man mee gaat, hoe heerlijk stereotype. Ik moet er nog erg hard aan wennen en m'n geëmancipeerde kant behoorlijk in toom houden ;-). 

Mannen hebben in deze samenleving een behoorlijk dominante rol. Wat misschien niet zo gek is, omdat Indonesië het grootste moslimland ter wereld is met 250 mln mensen, en 95 procent moslims. (Dit komt overigens ook doordat je bij geboorte verplicht moslim bent, tenzij je anders aangeeft). Of je getrouwd bent en hoeveel kinderen je hebt, is dan ook zo'n beetje het eerste wat ze aan je vragen. Toen Pieter op z'n werk vertelde dat hij met mij "getrouwd" is, maar we geen kinderen hebben was de reactie" O, dan wordt het tijd dat je er nog een vrouw bij neemt". (Sorry?!!!). Wat me inmiddels echter wel duidelijk is, is dat ze het niet zo nauw nemen met dat huwelijk. Veel mannen hebben meerdere vrouwen (er bij) en dat wordt blijkbaar normaal gevonden. In ieder geval zo normaal dat je in week 1, tegen je nieuwe baas dit soort uitspraken durft te doen. Ook in taalles 3 kwam er een liedje langs " Ik hou van jou, Alleen van jou" "Aku cinta kamu, hanya kamu". Dat laatste is dus geen overbodige luxe om er hier bij te vertellen! Vrouwen aan de andere kant voelen zich hier erg aangetrokken tot westerse mannen. Nee mannen, niet omdat ze jullie zo knap vinden, maar vooral omdat jullie als wandelende geldboom worden gezien en daarmee entree bieden tot een luxe leven.

Frikandel speciaal, ja echt! 

Hoewel ik nooit verder ben gekomen dan een blauwe maandag bedrijfshockey,  heb ik me aanmeld bij de " Pink Wanita's" een Nederlandse damesteam. Na een potje flink zweten op de woensdagavond (ook dan is het nog tegen de 30 graden) is de derde helft in de kroeg minstens zo belangrijk. Daarbij wordt er zelfs frikandel speciaal geserveerd.

Anyway, in deze kroeg (en in andere) heb ik wel verbaasd gestaan over de verhoudingen in het publiek. 30 % bejaarde, dan wel onverzorgde bierbuiken (sorry), 50% Indonesische cocktail drinkende  "fotomodellen" en dan nog 20% " normaal publiek". Ineens denken westerse mannen indruk te maken met hun danspasjes, hoe later op de avond hoe gekker :-). Eerlijk gezegd had ik dit niet zo openlijk en in deze mate in Indonesië verwacht! 

De 3e helft met de Pink Wanita's

Ondanks dat Indonesie het grootste moslimland is, horen wij niet zo veel over de radicale kant en de dreiging van ISIS. Terwijl we horen dat in Nederland er serieuze dreiging gesignaleerd is en dit het nieuws van de dag is/was.Wat hier veel actueler is, is het spel rondom de overgang naar de nieuw gekozen president. Het was een grote overwinning dat Jokowi is gekozen. Hij is de huidige gouverneur van Jakarta, heeft geen nauwe banden met het leger en is actief tegen corruptie. Hiermee heeft hij echter de belangen van zijn tegenstander tijdens verkiezingen, Probowo en de huidige (eerste rechtstreeks gekozen) president, Yudhoyono, in gevaar gebracht. 

Die hebben er nu, 3 weken voor zijn start, zelfs voor gezorgd dat er weer een flinke stap terug is gedaan in de democratie van Indonesie.  Die toch al niet zo ver ontwikkeld is, omdat deze pas sinds 1950 bestaat (dankzij het koloniale verleden). Ze hebben er voor gezorgd dat er een wetsvoorstel is aangenomen, waardoor alle gouverneurs, districtshoofden en burgemeesters voortaan niet meer democratisch door de lokale bevolking worden gekozen. Ze worden net als in het regime van Soeharto  aangewezen door een " democratisch samengestelde commissie". Met andere woorden, zo kunnen ze ervoor zorgen dat ze vanuit Jakarta hun eigen vriendjes op machtige posities zetten. Politiek staat hier ongeveer gelijk aan fraude. Elke dag wordt er wel iemand opgepakt door de corruptie bestrijding (KPK). Een onafhankelijk orgaan, al gaan er geruchten dat er ook daar te veel Ferrari's voor de deur staan....

Inmiddels hebben we zelf ook kennis gemaakt met de smeerolie van het Indonesische systeem. We zijn in week 1 naar Singapore gevlogen om daar door een " agent" ( lees: Afghaan op Crocs in een bezemkast op de 10e verdieping) geholpen te worden bij stap 1 in het verkrijgen van onze verblijfsvergunning (Kitas). Gevolgd een week later door stap 2 in Jakarta. Hoewel er 50 wachtenden voor ons waren, stonden we binnen 10 minuten weer buiten. En niet omdat iedereen zo efficiënt geholpen werd. In ieder geval is het resultaat dat we legaal in Indonesië kunnen blijven! Dit biedt mogelijkheden om nu ook een belastingnummer, bankrekening, rijbewijs etc. aan te vragen. Daar ben ik nog wel even mee bezig...

Ook ben ik aan het uitzoeken wat de mogelijkheden voor mij zijn om aan een werkvergunning te komen. Denk maar niet dat je op z'n Nederlands naar een website kan gaan met stap 1-10 uitgelegd hoe je daar aan komt! Als er al regels op papier staan is het geen garantie dat dit ook de nieuwste regels zijn die daadwerkelijk gelden. De kans is groot dat het me zonder begeleiding (agent) niet gaat lukken om dit voor elkaar te krijgen. Ook onder expats is er geen 1,2,3 tje van de mogelijkheden en hoe je dit voor elkaar krijgt. Inmiddels heb ik echter wel wat verschillende mensen gesproken, waardoor ik verschillende mogelijkheden begin te zien. Dat is goed nieuws! 

Hoezo duurzaam....

Dan moet ik natuurlijk nog wel een beeld krijgen wat ik hier dan kan doen, met mijn achtergrond. Een bijeenkomst van de INA, de Nederlands-Indonesische Kamer van Koophandel heeft me wat eerste ideeën gegeven. Hier heb ik door presentaties van grote bedrijven (Bintang, Friesland Campina, DHV-Haskoning etc.) het een en ander mee gekregen over de ontwikkelingen als het gaat om duurzaamheid en ook arbeidsproductiviteit. Wat ik er in ieder geval heb opgestoken is dat als bedrijven meer duurzaam willen zijn, dit lang niet altijd mogelijk blijkt door een gebrek aan kennis, danwel materialen (alles moet tenslotte ingevoerd worden). Een oplossing is het verbeteren van het onderwijs, zodat ook meteen de arbeidsproductiviteit omhoog gaat (en uiteindelijk de welvaart etc.) Dat betekent dus dat er nieuwe beter geschoolde generatie op de arbeidsmarkt komt, terwijl van oudsher senioriteit je verder brengt in de hiërarchie. Het is pas een eerste beeld, maar het roept al allerlei vraagstukken op waar ik enthousiast van word!

We hebben ook een schoon park gevonden

In het weekend proberen we meer van Jakarta te zien, zowel de mooie als de minder mooie kanten. Naast de meest luxe shopping mals, restaurants etc.  zijn er ook nog te veel buurten die uit niets meer bestaan dan provisorische huisjes, zo'n beetje boven het riool. Er is hier overal zoveel afval, plastic en vervuild water, dat ik me afvraag hoe er nog te leven valt in deze vuilnisbelt. Zeker in de arme buurten is de duurzaamheid ver te zoeken! Binnenkort ga ik mee naar een school op een van de vuilnisbelten om als vrijwilliger te helpen. Ik heb er enerzijds zin in en hoop dat ik me dan ook enigszins verstaanbaar kan maken in het Bahasa. Anderzijds zie ik er een beetje tegenop, maar het is wel het minste wat ik hier terug kan doen.

Verder moet ik nog erg aan de warmte en de stad wennen. Ook voor Indonesiërs is het op dit moment erg warm, met ca. 35 graden. Ik probeer zoveel mogelijk de airconditioning uit te laten, maar soms heb ik het echt even nodig! Ook kan je door de drukte in het verkeer niet al te veel op en dag plannen. Zo kost het me al meer dan een uur om de 7 km naar taalles te overbruggen met de taxi! En nee dat is geen luxe probleem, openbaar vervoer moet hier nog aangelegd worden. Bij al mijn taxi ritjes is Google maps mijn grootste vriend, want geen enkele taxi chauffeur heeft navigatie. En de weg kennen ze vaak niet, of ze doen alsof om nog een rondje extra te rijden ;-). Er is ook een prachtige uitdrukking voor, waarmee je aangeeft dat je je van de domme houdt  "Kura-kura dalam perahu", letterlijk betekent het; " je gedragen als een schildpad in een boot". Ja, dan raak ik de weg ook wel een beetje kwijt....

Afscheid van NL en aankomst in Jakarta

Bestemming: Jakarta!

Zo daar zit ik dan, 3 dagen na aankomst in Jakarta. Enerzijds de tijd om nog even stil te staan bij de afgelopen tijd in NL. Die was hectisch, intensief en mooi tegelijk. Hectisch vond ik vooral het afwerken van de lange lijst met praktische dingen, terwijl Pieter al half met z’n hoofd in Indonesië zat. Intensief door het nieuws dat we vertrekken en alle quality time die we nog hebben gehad de afgelopen zomer met vrienden en familie. Ik heb vaak en veel gelachen en tegelijk de tranen in m’n ogen gehad om jullie lieve, hartverwarmende en soms ook verdrietige reacties. En dit was niet anders bij het afscheid nemen, wat gelukkig in etappes kon. Eerst op het werk, vervolgens tijdens het afscheidsfeestje en tenslotte nog op Schiphol.  Het mooie aan dit alles is wel dat ik me des te meer realiseer dat het zo fijn is om zoveel lieve mensen om je heen te hebben. En dat maakt tegelijk nog eens duidelijk dat ik jullie heel erg ga missen!

Dan hoor ik je al denken; “ Waarom ga je dan ook zo ver weg wonen?!” . Hoewel er geen fysieke bucket list aan de muur hangt, is het voor mij en voor Pieter al lange tijd een doel geweest om een periode in het buitenland te gaan wonen en werken. Nou dat eerste is gelukt, dat tweede is voor mij nog onbekend! Ik wil graag zelf ervaren wat je nu wel en niet kan en voor elkaar krijgt in een vreemd land. Hoe de mensen hier denken en doen en waarom, om hier zelf ook weer inspiratie van te krijgen en de wereld eens door een andere bril te bekijken.

Donderdag was het dan zover! Na 15 uur vliegen zijn we vrijdagavond aangekomen en zijn met onze berg koffers afgezet bij ons huis. Tja en daar loop je dan door huis te dwalen, nog een beetje verdwaasd dat dat hele huis nu echt voor ons is. Zaterdag en zondag hebben we gebruikt om bij te slapen, het huis een beetje gezellig te maken en de buurt te verkennen. Veel tijd om op te starten is er alleen niet. Maandag breekt aan en het echte leven hier is begonnen!

De eerste avond in eigen tuin:
op een mooie tijd!

Vanochtend heb ik dus Pieter uitgezwaaid om naar z’n werk te gaan. Voor mij blijft er dan dus dat grote, nog halflege huis achter, omdat de container nog wel even op zich laat wachten. Voor mij de schone taak om de hulp, Ibu Ashi en de tuinman, Pak Muji te ontvangen. Er was natuurlijk nog niets in huis, dus ik ben eerst maar eens naar de mall gegaan, samen met Ibu Ashi om de nodige schoonmaakspullen en boodschappen te kopen. Ook stond het buurthoofd al op de stoep, wat ik niet meteen begreep, aangezien mijn Indonesisch nog niet ver reikt. Of we even 1,25 miljoen Roepia wilden betalen. Ik heb alleen geen idee waarvoor, want alle formulieren vol met stempels zijn in het Indonesisch ;-). Waar zijn we aan begonnen! En in wat voor wereld zijn we eigenlijk beland?

Tijdens de training om ons voor te bereiden op de Indonesische cultuur(shock), zijn me een aantal verschillen bijgebleven die misschien een wat ander licht werpen op dit koloniale beeld wat je toch al gauw krijgt als ik deze situatie zo schets (of zoals mijn vriendinnen het noemen; Gooische leven ;-)).

Wij denken in onze Nederlands wereld vooral vanuit een situatie waarin je zelf je eigen leven kunt bepalen, als je tenminste niet ziek bent. Als het allemaal niet zo goed gaat met huis, werk etc, had je meer je best moeten doen. Iedereen heeft tenslotte min of meer gelijke kansen om onderwijs  te volgen en werk te vinden. De hiërarchie in onze samenleving en in organisaties is dan ook behoorlijk plat.

In Indonesië daarentegen ervaren ze de wereld als niet zo maakbaar. De vulkaan kan uitbarsten of allerlei andere natuurrampen kunnen je leven onverwachts op z’n kop zetten. Ook heeft niet iedereen de mogelijkheid om onderwijs te volgen, afhankelijk van je afkomst.  (Daar hebben wij als Nederlanders helaas ook niet altijd een bijdrage aan geleverd vanuit de koloniale tijd, maar dat voor nu even terzijde…) Dat iedereen gelijk is en gelijke kansen heeft is dus in hun perceptie zeker niet waar. Daarbij komt dat er geen sociaal vangnet is als je het slecht getroffen hebt. Dan zul je het moeten hebben van je familie. En familie moet je dan wel wat vrij interpreteren als de “Extended family” (dus incl. ooms, tantes, neven, nichten, buren etc.).

Dit alles heeft een grote impact op hoe de samenleving hier in elkaar steekt. Het zorgt ervoor dat sociale status wel belangrijk is en dat rijke mensen in principe verplicht zijn voor de minder bedeelden te zorgen. Dit geldt binnen de familie, maar ook in de samenleving. Daarmee zijn wij het in Indonesische begrippen ook aan onze stand verplicht om een aantal mensen van werk te voorzien. Dit is overigens normaal, ook enigzins welgestelde Indonesiërs hebben een chauffeur, hulp etc. Wel moet ik mezelf dit steeds voorhouden, want gemakkelijk voelt het (nog) niet, nu ik zelf ook nog niet veel te doen heb.

Denk je dat je aardig bent door interesse te tonen hoe een en ander nu werkt en te zorgen voor de juiste spullen voor de tuinman? Niet nodig!, “ You relax madame, see you later” . Tja daar zit je dan met je goede bedoelingen….

De komende maand wil ik vooral benutten om alles te regalen en ervoor te zorgen dat we de basis dingen weer een beetje op orde krijgen. Alles wat vanzelfsprekend is in Nederland, zoals Internet, een bankrekening, dokter, tandarts etc. hebben we natuurlijk nog niet. Ook wil ik aan de slag met de Indonesische taal. Ik heb al een vrij intensieve taalcursus op het oog waar ik hopelijk volgende week mee kan starten. Daarnaast hoorde ik over een leuk initiatief met verschillende vrijwilligersprojecten in Jakarta waar ik volgende week eens wil kijken. Verder ga ik me natuurlijk eens oriënteren op werk. Genoeg te ontdekken!

Selemat Tinggal!